Færri banaslys í umferðinni en undanfarin ár

10.01.2006
The image “http://www.fib.is/myndir/steini.jpg” cannot be displayed, because it contains errors.
Steinþór Jónsson, bæjarfulltrúi í Reykjanesbæ og stjórnarmaður í FÍB.

Umferðarslys eru annað og meira en tölur á blaði og á bakvið hvert slys er stór hópur einstaklinga sem á um sárt að binda. Þegar horft er til umferðarslysa eru þrír meginþættir sem skipta máli þ.e. ökumaðurinn, ökutækið og vegurinn. Við munum aldrei búa í samfélagi þar sem ökumenn gera ekki mistök en slysum má þó fækka með aukinni umferðarfræðslu og eftirliti. Þá hefur bílafloti landsmanna endurnýjast og öruggari bílar komið í stað eldri bifreiða. Þá getum við með bættum vegum og gatnamótum dregið verulega úr fjölda slysa og þannig sameiginlega náð betri árangri. Ánægjulegt skref í þessa átt var tekið þegar FÍB tók nýlega við bíl sem tengist EuroRAP verkefninu á Íslandi en hlutverk hans er að skoða umferðar- og slysamestu vegina og gefa veginum stjörnur út frá öryggisþáttum í hönnun og umhverfi þeirra.
Á síðasta ári létust 19 einstaklingar í umferðarslysum hér á landi og hefur banaslysum því fækkað nokkuð frá síðustu árum þrátt fyrir að veruleg aukning hafi orðið á bifreiðaeign landsmanna. Það er í sjálfu sér fagnaðarefni þegar árangur í umferðarmálum er eins sýnilegur og síðasta ár bendir til en um leið hljótum við að vera sammála um að hvert slys er einum of mikið og lokamarkmiðið hlýtur að vera að enginn láti lífið í umferðinni eða slasist alvarlega.
Breytingar á Reykjanesbraut
Í langri og strangri báráttu um örugga Reykjanesbraut var áherslan lögð á hve hátt hlutfall banaslysa á þessum 24 kílómetra vegarkafla hafi verið um áraraðir.  Eftir að fyrri hluti tvöföldunarinnar var tilbúinn um mitt árið 2004 hafa blessunarlega engin banaslys orðið en 18 mánuði þar á undan létust sjö einstaklingar í jafnmörgum slysum. Ef meðaltal banaslysa á Reykjanesbraut síðustu ára er bætt við þann fjölda sem lést á síðasta ári erum við þegar komin í meðaltalstölu banaslysa á landinu öllu. Þannig hefur þessi einstaka framkvæmd ekki bara skilað árangri á brautinni sjálfri heldur lækkað fjölda banaslysa á landinu öllu fyrir neðan meðaltal síðustu ára. Skilningur þingmanna og ráðherra um að hér þurfti að bregðast við hefur því þegar sannað sig sem eitt stærsta umferðaröryggismál landsins síðustu áratugi. Framkvæmd við síðari hluta brautarinnar er hafin en með meiri umferðarhraða þarf að huga að næstu skrefum sbr. betri lýsing og vegrið en mikil arðsemi felst í öllum framkvæmdum sem draga úr alvarlegum slysum.
Hellisheiðina þarf að tvöfalda
Þegar horft er til alvarlegra slysa síðustu ára má sjá að ákveðnir vegakaflar s.s. stofnbrautir í nágrenni höfuðborgarinnar standa upp úr og viðhalda þannig þeim fjölda sem látast í umferðinni á Íslandi á hverju ári. Þessa vegakafla þarf að forgangsraða nú þegar og gera á þeim úrbætur sem koma í veg fyrir þessi slys. Þegar horft er til árangurs með framkvæmdir á Reykjanesbrautinni eru það vonbrigði að ökumenn telji hönnun Suðurlandsvegar ekki hafa heppnast nógu vel en í blöðum hafa birst greinar þar sem íbúar austan fjalls hafa lýst yfir óánægju með nýjan vegarkafla á milli Reykjavíkur og Selfoss sem tekinn var í notkun nú í haust. Mitt mat er að Suðurlandsveg eigi að tvöfalda alla leið til Selfoss enda eru aðrar lausnir sbr. 2+1 aðeins skammtímalausn. Þessum sjónarmiðum mínum hef ég þegar lýst við þingmenn Suðurkjördæmis og mun beita mér í þeirri baráttu með vinum Hellisheiðar.
Ég skora á íbúa fyrir austan fjall að standa betur saman í baráttu sinni eins og Suðurnesjamenn gerðu vegna Reykjanesbrautar enda hér um að ræða mikilvægt öryggismál fyrir alla landsmenn. Rök um að ódýrara sé að leggja 2+1 veg eiga einfaldlega ekki við um fjölfarna vegi eins og Suðurlandsveg. Sú framkvæmd myndi því falla vel að metnaðarfullri umferðaröryggisáætlun stjórnvalda um að fækka slysum í umferðinni.
Lokaorð
Árið 2005 létust 28 einstaklingar í slysum samkvæmt skráningu Slysavarnafélagsins Landsbjargar en banaslys hafa aldrei verið jafn fá frá því að byrjað var að skrá öll slys. Flest slysin urðu í tengslum við umferðina þar sem 19 manns létust í 16 slysum. Í upphafi aldar voru sjóslys og drukknanir oft talin í tugum einstaklinga. Þessi slys heyra nú til undantekinga og af því ber einnig að stefna í umferðarmálum.
Krafa landsmanna er að umferðaröryggi hér á landi sé með því besta sem þekkist og er það skilda þingmanna að láta öryggismál hafa meira vægi þegar horft er til verkefna í samgöngumálum. Á Norðurlöndum þakka menn góðan árangur í fækkun slysa fyrst of fremst því að vegir hafi verið bætir verulega. Hér á landi hefur tvöföldun Reykjanesbrautar sannað sig en áfram þarf að halda á sömu braut. Kjördæmapot og áherslur innan svæða verða ávallt til staðar en framkvæmdir sem sýnilega fækka banaslysum á landsvísu verða ávallt að hafa forgang. Sú forgangsröðun getur átt sér stað innan kjördæmanna sjálfra en í skýrslu um samgöngumál á Suðurnesjum, þar sem framkvæmdir eru settar upp í forgangslista og samþykktar af sveitarstjórnum, eru verkþættir sem kölluðu á umferðaröryggi settir efst á lista.
Við endurskoðun á 12 ára samgönguáætlun skapast svigrúm til að flýta stórum verkum þar sem öryggi er haft í fyrirrúmi en 3.1 milljarður af andvirði sölu símans var settur í vegaframkvæmdir.
 
Til baka