Tréspíri saman við bensínið

Í gær var haldin vígsluhátíð nýrrar metanólverksmiðju CRI á Reykjanesi. Tilgangur þessarar verksmiðju er sá að framleiða tréspíra til þess að blanda saman við bensín og eðlilegt er að samtök íslenskra bifreiðaeigenda hafi eitthvað um það mál að segja.

Í nýjasta tölublaði FÍB blaðsins sem komið er út, er talsvert ítarlega fjallað um þessa fyrirhuguðu íblöndun, kosti hennar og galla. Af hálfu forsvarsmanna verksmiðjunnar er því haldið á lofti að um sé að ræða afar umhverfisvænt verkefni. Það snúist um það að framleiða innlent eldsneyti á íslenska bílaflotann með því að taka koltvísýring úr borholum á Reykjanesi og síðarmeir víðar um land og blanda honum saman við vetni sem búið er til með rafmagni frá jarðhitarafstöð og fá út fljótandi eldsneyti – metanól - sem nýtist bæði óblandað á bíla eða sem íblöndunarefni saman við bensín.

Flestir vita af því að víða tíðkast að blanda etanóli í bensín í allt að 85% hlutfalli og í hugum flestra er kannski ekki svo mikill munur á metanóli og etanóli. Svo er þó ekki. Það er reginmunur á þessu tvennnu: Etanól er sjálft vímuefnið í öllu áfengi og t.d. venjulegt vodka er þannig oftast nokkurnveginn 40-45% blanda etanóls og vatns. Metanólið, sem í daglegu tali kallast tréspíri, er á hinn bóginn stórvarasamt eiturefni sem veldur stórfelldum tauga- og líffæraskemmdum og dauða, sé þess neytt eða það kemst á annan hátt í líkama manna og dýra.

Það er munur á metanóli og etanóli. Metanólið eða tréspírinn er háskalegt eiturefni en etanólið ekki. Því hlýtur sú spurning að vakna hvort til standi að taka mjög vafasama lýðheilsufarslega áhættu hér á landi með því að hefja íblöndun tréspíra í bensín. FÍB vill eindregið mælast til þess að málið verði vandlega skoðað og ekki verði flanað að neinu í þessum efnum.

FÍB hefur kallað eftir upplýsingum frá systurfélögum sínum í Evrópu um þessi mál. Í ljós hefur komið að íblöndunin er samkvæmt Evrópureglum og –stöðlum leyfileg allt að 3 prósentum. Hún er þó afar sjaldgæf nema að því leyti að hún virðist fyrirfinnast í mjög litlum mæli í tengslum við akstur keppnisbíla, einkum í A. Evrópu. Tréspíranum er þá blandað saman við bensínið til að auka brunahraða eldsneytisins (hækka oktantöluna) en brunahraðinn skiptir nokkru fyrir mjög hraðgengar vélar. Hin lögleyfða 3% blanda virðist hins vegar mjög sjaldgæf í almennri sölu til neytenda og bifreiðaeigendafélögin í Danmörku, Svíþjóð, Finnlandi og Noregi fullyrða að slík blanda sé alls ekki á boðstólum í þeirra löndum.

ACEA sem eru samtök evrópskra bifreiðaframleiðenda leggjast alfarið gegn 3% íblöndun tréspírans í bensín, hvað þá sterkari blöndu. Samtökin segja að tréspírinn sé mjög ætandi og  hafi skemmandi áhrif á eldsneytiskerfi bíla.

Lesa má nánar um þetta úttekt FÍB blaðsins hér.